Türkiye İstatistik Kurumu, Kocaeli genelinde bulunan konutların durumunu Bina ve Konut Nitelikleri Araştırması ile yayımladı. Yayımlanan datalarda yer alan bilgilere nazaran Kocaeli’de bulunan toplam 602 bin 601 konutun, 59 bin 533ü 1980 yılı öncesinde inşa edildi. 1981 ile 2000 yılı ortasında inşa edilen konutların sayısı ise 204 bin 950.
Kocaeli’de, 1999 zelzelesinin akabinde değişen yönetmeliğin tarihi olarak kabul edilen 2001 yılı ve sonrası inşa edilen konut sayısı ise 292 bin 196 adet. 45 bin 922 binanın ise ne vakit yapıldığı bilinmiyor.
Kocaeli’de üretim yılı bilenmeyen binaların sayısının da eklenmesiyle toplam konutların yüzde 51,5i eski yönetmeliğe nazaran inşa edilen binalardan oluşuyor. Hem eski yönetmeliğe nazaran inşa edilmesi, hem 1999 yılında iki büyük sarsıntı görmesi hem de vakte bağlı yaşanan tahribat nedeniyle bu binalar mümkün bir sarsıntıda büyük risk teşkil ediyor.
“BİNALARIN DA BİR EKONOMİK ÖMRÜ VAR”
İnşaat kesiminde değişen yönetmelikler ve gelişen teknolojiyle birlikte değerli değişiklikler yaşandığını tabir eden Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmında vazifeli öğretim üyesi Dr. Hakan Erdoğan, şunları söyledi:
“Deprem baktığımız vakit ülkemizin bir gerçeği. Ülkemizin büyük bir kısmının sarsıntı riski altında olduğunu söyleyebiliriz. Bu manada zelzeleye dair ülke olarak bir hassasiyetimizin de olduğunu söylememiz lazım. Buradaki en büyük handikabımız, zelzelenin bir tabiat olayı olduğunu ve makul aralıklarla tekrar ettiğini unutmamak gerekiyor.
Buna dair de gerekli tedbirleri almamız, gerekli adımları atmamız gerekiyor. Bina bazlı baktığımızda ise aslında binaları da günlük hayatımızda kullandığımız araç-gereçlerle özdeşleştirebiliriz. Onların da bir ekonomik ömrü var, onların da yıpranma durumu oluyor. Bu formda düşünmemiz gerekir.
Zamana bağlı bu binalarda yıpranmalar, deformasyonlar meydana gelebiliyor. Binaların yapıldığı yıl itibariyle kullanılan imal teknikleri ve materyal kalitesinde farklılıklar gözlenebiliyor. Teknolojinin gelişmesiyle hem materyal kalitesi açısından hem de üretim teknikleri açısından daha yeterli bir seviyeye geldik. Mevcut yapılar için önemli manada bir risk durumunun olduğunu söylemek gerekir.”
“GÖLCÜK SARSINTISINI MİLAT OLARAK KABUL EDEBİLİRİZ”
1999 yılında meydana gelen Gölcük sarsıntısının akabinde inşaat kesiminin yönetmelik değişikliğine gittiğini söz eden Dr. Hakan Erdoğan, “Hem kullanılan gereç kalitesi açısından hem de üretim teknikleri ve tasarım kuralları açısından bilhassa 1999 yılında yaşanan sarsıntıdan sonra inşaat bölümünde önemli evreler kaydettiğimizi söylemek mümkün. Bu noktada tahminen de 1999 Gölcük zelzelesini bir milat olarak kabul edebiliriz. Burada dikkat edilmesi gereken noktalardan bir tanesi, 1999 yılı yahut daha öncesinde yapılan mevcut yapıların durumu ele alınabilir. Yakın vakitte TÜİK’in de açıklamış olduğu datalarda bilhassa Kocaeli bölgesindeki yapıların yüzde 51.5inin muhtemel bir sarsıntı durumunda riskle karşı karşıya olabileceğine dair bir vurgu var” dedi.
“KONUTLAR İÇİN FERDÎ ÖNLEMLER DE ALINABİLİR”
Vatandaşların binalarının güvenliği konusunda tereddüt yaşamaları durumunda bakanlık tarafından yetkilendirilen firmalara risk tahlili yaptırabileceklerini de anlatan Dr. Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:
“Bu manada doğal ki bakanlığın ve lokal idarelerin de halihazırda çalışmaları yapılmakta ve kentsel dönüşüm uygulamalarıyla risk teşkil eden bölgelerde gerekli risk tespitlerinin yapılıp dönüşüm hedefli faaliyetlerin sürdürüldüğüne de şahit oluyoruz.
Bakanlığın ve mahallî idarelerin yürütmüş olduğu çalışmaların dışında da vatandaşlarımızın kişisel olarak yeniden bakanlığın yetkilendirmiş olduğu lisanslı kurumlara başvurarak yapılarının mevcut sarsıntı riski durumunu yeni yönetmelik kriterlerine nazaran düzenleyebilirler, bunu talep edebilirler. İzlenecek olan bu adımlarla bir arada zelzele esnasında oluşacak can ve mal kaybı riskini en aza indirmenin yoluna gidebilirler.” (DHA)