İçişleri Bakanlığı koordinasyonunda Ulaştırma Bakanlığı ile Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın katkılarıyla hazırlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği Değişiklikleri 16 Ağustos itibariyle yürürlüğe girdi.
2021-2030 yıllarını kapsayan Karayolu Trafik Güvenliği Strateji Evrakı ve Aksiyon Planı doğrultusunda yönetmeliğin iki unsurunda yapılan kritik değişiklikler şöyle:
ÇOCUKLARA ÖZEL EMNİYET KEMERİ
Taksi, minibüs ve otobüslerde çocuk emniyet kemeri zarurî oldu. Böylelikle taksilerde en az 1 adet; minibüs ve şehirlerarası yolcu nakliyeciliği yapan ve bu husus kapsamında emniyet kemeri bulundurulması ve kullanılması mecburî olan otobüslerde ise toplam koltuk sayısının en az 10’da 1’i kadar ‘çocuk bağlama sistemi’, kamuoyunda bilinen ismiyle ‘üç nokta emniyet kemeri’ olacak.
KEMER YOKSA ARAÇ HAREKET ETMEYECEK
Yönetmeliğe ayrıyeten ‘2918 sayılı Kanunun 78’inci unsuruna istinaden süreç yapılan araçlarda bulunan şoför ve yolcular gerekli hami tertibatları yordamına uygun olarak takmadan aracın karayolunda seyrine müsaade verilmez’ kararı eklendi. Böylelikle Karayolları Trafik Kanunu’nun 78. hususunda düzenlenen ‘Belirli şoförlerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında gözetici tertibat kullanmaları zorunludur’ kararı yönetmeliğe de girmiş oldu.
MOTORCULARA GÖZLÜK ZARURÎ OLDU
Son devirde yaşanan trafik kazalarının kıymetli ögesi haline gelen scooterlern ile elektrikli bisikletler de Trafik Yönetmeliğine dahil edilirken, online alışverişin artmasıyla bilhassa kent içinde sayıları artan motosikletlerle ilgili de düzenleme yapıldı. Motorlu bisiklet, motosiklet, elektrikli bisiklet şoförlerinde esasen mecburî olan kaskın yanına ‘Gözü dış etkilere karşı koruyacak, görüşe mani olmayacak, olağan görüşü bozmayacak renkli yahut renksiz’ muhafaza gözlüğü takma şartı getirildi. Lakin kaskında müdafaa gözlüğü olanlar bundan istisna tutuldu.
SERVİSLERDE ERTELENDİ
İçişleri Bakanlığı, 2017 yılında yayımlanan Okul Servis Araçları Yönetmeliğinin süreksiz birtakım hususlarının uygulamasını 5 Ağustos’ta yayımladığı yönetmelik değişikliğiyle ertelemişti. Böylelikle model yılı 2015 ve öncesi olanlar için 2026 yılına kadar aranmayacak kararlar ortasında, ”Her öğrenci ve çocuk için üç nokta emniyet kemeri ve gerekli gözetici tertibat bulundurma; her koltukta oturmaya hassas sensörlü sistemler kurma; tüm koltukları görecek formda iç ve dış kamera ile en az otuz gün vadeli kayıt yapabilen kayıt aygıtı bulundurma zorunluluğu” yer alıyordu. Kelam konusu bu kuralların yürürlüğü 2016 model servis araçları için 2025; 2017 model araçlar içinse 1 Temmuz 2024 tarihine kadar ertelendi.
KURALLAR UYGULANMALI
Türkiye Trafik Kazalarını Tedbire Derneği Lider Yardımcısı Alpay Lök, kazaların azaltılması ismine değişikliklerin büyük kıymet taşıdığını, bir sonraki adımda Almanya’da olduğu üzere durağa bildirimle gelen ‘çocuk koltuklu taksi’ uygulamasına geçilmesi gerektiğini söyledi. Lök, ”Gece sürüşlerinde motosiklet, Scooter ve bisiklette reflektif yelek kullanımının yanı sıra arabalara de reflektif yelek bulundurma ve geceleri yol kenarında durulması halinde bunların hem şoför hem de yolcular tarafından giyilmesi de zarurî oldu. Bu kıymetli kuralların denetim ve cezalarla uygulanması da sağlanmalı” dedi.
TOBB Karayolu Yolcu Nakliyeciliği Bölüm Meclisi Lideri ve Otobüsçüler Federasyonu Lideri Mustafa Yıldırım, Trafik Güvenliği Hareket Planında yer alan hususların tek tek uygulamaya girmesinden ötürü memnun olduklarını belirterek, ”Otobüslerde yolcularımız artık kemersiz seyahat etmemeleri gerektiğini bilmeliler. Zira sigorta şirketleri de kazalarda kemersiz yolcuya, kendi kusuru nedeniyle, tazminat ödenmemesi gerektiğini savunuyorlar ve bu hususta davalar açılıyor” dedi.
Yönetmelik değişikliğinin bir başka kritik hususu de yeniden bisiklet, elektrikli bisiklet, elektrikli scooter, motorlu bisiklet ve motosiklet şoförleri ile varsa yolcularına gece seyahatlerinde görünmelerini sağlayacak biçimde ‘reflektif yelek’ üzere kıyafet giyme zaruriliği getirilmesi oldu.