AK Parti’nin başörtüsüyle ilgili anayasal düzenlemeyi referanduma götürebilmek için muhalefetin oyuna gereksinimi var. AK Parti teklifin Meclis görüşmelerinde muhalefetin ‘fire vereceğini’ düşünüyor.
Kılıçdaroğlu, ekimde ‘başörtüsüne yasal garanti’ye dair kanun teklifi sunacaklarını açıklamıştı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’sa ‘böyle bir sorunun bulunmadığını’ savunarak muhalefete “Gelin tahlili anayasa seviyesinde sağlayalım” diye seslenmişti.
Teklif üzerindeki çalışmalarına devam eden AK Parti geçtiğimiz gün Meclis’te kümesi bulunan partileri ziyaret etmişti. Görüşmeyle AK Parti’nin yazılı bir teklif sunmadığı, değiştireceği anayasa hususlarını muhalefete ilettiği ortaya çıkmıştı.
Anayasa değişikliği süreci nasıl işliyor?
Mevcut sistemde 400 milletvekilinin ‘evet’ oyuyla anayasa değişikliği teklifleri referanduma götürülmeden yürürlüğe girebiliyor. Ayrıyeten 360’la 399 ‘evet’ oyu durumundaysa teklif referanduma sunuluyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 400 ve daha fazla oyla kabul edilen değişiklikleri referanduma götürme yetkisi bulunuyor.
Meclis’te bugün itibariyle 580 milletvekili var: AK Parti’nin 286, CHP’nin 134, HDP’nin 56, MHP’nin 48, GÜZEL Parti’nin 37, TİP’in dört, Demokrat Parti ve Memleket Partisi’nin iki, BBP, DEVA, DBP, Saadet Partisi, Yenilik Partisi ve Zafer Partisi’ninse bir. Bunun yanında beş de bağımsız vekil bulunuyor. Meclis Lideri Mustafa Şentop oy kullanamayacağı için oy kullanacak vekil sayısı 579 oluyor.
AK Parti ve MHP’nin Şentop hariç toplam vekil sayısı 333 olurken ayrıyeten BBP önderi Mustafa Destici’nin de oyuyla 334 oluyor. Bu durumda ‘Cumhur İttifakı’ muhalefetin takviyesi olmadan referandum için kâfi sayıya ulaşamıyor.
“Öyle bir teklif sunacağız ki partisine karşın evet oyu verecek isimler olacak”
AK Parti’nin muhalefet cinsinin akabinde CHP değişikliğe kapılarını kapatırken HDP ve GÜZEL Parti’yse yetkili organlarda mevzunun ele alınacağını duyurmuştu.
AK Parti’nin ziyaretlerinde yer alan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’sa referandum tartışmalarını hatırlatarak 400 oy alınması halinde referanduma götürülmeyeceğini muhalefete iletti.
Diken’den Altan Sancar’ın haberine nazaran, AK Parti kulislerinde konuşulanlara nazaran iktidar partisi, teklifin tamamının 400 oyla kabul edileceğine inanmıyor.
AK Partililere nazaran, teklifin Meclis Genel Kurulu’ndaki oylamasında muhalefet partilerinden milletvekilleri ‘evet’ oyu kullanacak. Diken’e bilgi veren AK Partili milletvekilleri, teklifin komiteden geçerek Genel Kurul’a geleceğini ve burada muhalefetten en az 40 ‘evet’ oyu beklediklerini argüman etti.
Parti ve milletvekili ismi vermeyi reddeden AK Partili bir vekil ‘Öyle bir teklif sunacağız ki partisine karşın evet oyu verecek isimler olacak’ demekle yetindi. AK Partililer ayrıyeten bu münasebetle Meclis görüşmelerine tam takım katılacaklarının da altını çizdi.
AK Partili bir öteki milletvekiliyse oylamanın unsur madde olacağını hatırlatarak ‘Başörtüsü için gelen teklife evet oyu verip, aile için gelen teklife hayır demek üzere bir kanıları olabilir. Lakin o vakit da seçmen bunun hesabını soracaktır’ dedi.
Muhalefete nazaran iktidarın hesabı seçimle birlikte referandum
Öte yandan muhalefetse AK Parti’nin teklifin zamanlamasını ayarladığına inanıyor. CHP’lilere nazaran AK Parti iki haftayı aşkın müddettir metni hazırlamış olmasına karşın Meclis’e sunmuyor. Ana muhalefet partisi temsilcileri Meclis kulislerinde AK Parti’nin mümkün referandumu hedefleyerek bunu nisan ayına denk getirmek istediğini konuşuyor.
Bozdağ’ın 400 oyla geçmesi halinde referandum olmayacağını söylemesiyse CHP’liler açısından gerçekçi bulunmuyor. CHP’lilere nazaran tüm milletvekilleri ‘evet’ oyu verse dahi, Erdoğan değişiklik teklifini referanduma götürmeyi planlıyor.
Ana muhalefet partisine nazaran AK Parti ve Erdoğan, zamanlamayı değiştirilen seçim yasasının yürürlüğe gireceği nisana nazaran ayarlamayı amaçlıyor. Mümkün referandum kararı halinde de nisanda seçmenin önüne üç sandık (referandum-milletvekili-cumhurbaşkanı) konulması hedefleniyor. Lakin CHP’liler muhalefetin bu noktada fire vermeyeceğine ve anayasa değişikliğinin yeni devirde olacağına inanıyor.
Öte yandan GÜZEL Partililer de Meral Akşener’in seçime kısa mühlet kala bir anayasa değişikliğine kapı aralamayacağını düşünüyor. Kararın partilerinin yetkili organlarınca verileceğini belirten bir milletvekili, referandum ve fire tezleri içinse ‘Milletimiz rahat olsun, AKP’nin hesaplarını bozacak partiyiz’ diyor.