AB üyesi 27 ülkenin devlet yahut hükümet liderlerinin iştirakiyle Brüksel’de düzenlenen ve 2 gün sürecek AB Başkanlar Tepesi başladı. AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in başkanlık edeceği doruğun birinci kısmına Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres katılacak. Rusya-Ukrayna savaşı üzere değerli jeopolitik mevzular ile iklim değişikliği üzere global meselelerin ele alınacağı toplantıda, besin güvenliği ve mühleti uzatılan Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı pahalandırılacak.
Zelenski doruğa bağlanacak
Liderler, daha sonra Ukrayna oturumuna geçecek. Toplantının bu bölümüne Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski video konferansla bağlanacak. AB’nin Ukrayna’ya takviyesinin devamı, Ukrayna’ya sağlanacak başta 155 milimetrelik top mermisi olmak üzere çeşitli mühimmat ve silahlar, askeri dayanak için finansman sağlanması ve dondurulmuş Rus varlıklarının kullanımı üzere çeşitli hususlar ele alınacak. Önderler, tepe toplantısında göç konusunu da görüşecek.
Ekonomi hususları masada
Zirvenin ana konusu ise ekonomik durum ve Avrupa’nın rekabetçiliği olacak. Önderler, Avrupa endüstrisinin rekabetçiliğini artırmak için atılacak adımları tartışacak. AB başkanlarının geçen ay gerçekleştirdikleri dorukta, ABD’de enflasyonun düşürülmesine yönelik kapsamlı sıhhat, iklim ve vergi düzenlemelerini içeren yasanın Avrupa’ya tesirlerini tartışmıştı. Bu yasa ABD’deki yatırımlara değerli teşvikler sağlıyor. AB; ABD ve Çin üzere ülkelerdeki benzeri teşvik ve desteklemeler karşısında Avrupalı üreticilerin rekabet avantajını kaybetmesinden çekiniyor. Başkanlar, sanayi yatırımlarını muhafazaya yönelik önlemleri kıymetlendirecek. Yeşil ve dijital dönüşümü hızlandırmanın ve yatırımları teşvik etmenin yollarını ele alacak başkanların, sentetik yakıtlar ve nükleer gücün gelecekteki rolünü de tartışması bekleniyor.
Fransa-Almanya görüş ayrılıkları
Fransa ile Almanya ortasında nükleer güç ve içten yanmalı motorlar konusundaki görüş ayrılıkları doruğun, ana gündeminin dışına sapmasına neden olması bekleniyor. Başını Almanya’nın çektiği bir küme ülke, AB’nin 2035 yılından itibaren içten yanmalı motora sahip, yani akaryakıtlı ve dizel yeni arabaların satışını yasaklama teşebbüsüne karşı çıkmıştı. Avrupa Parlamentosu (AP) tarafından onaylanan ve AB ülkelerinde satılacak yeni arabalara ve hafif ticari taşıtlara katı karbon emisyon standartları getirecek düzenleme, AB’nin büyük araba üreticisi ülkelerinin reaksiyonunu çekmişti.
Almanya, planı desteklemek için AB’nin e-yakıt olarak bilinen ve yenilenebilir güç ve havadaki karbondioksiti yakalama ile üretilen sentetik yakıtlarla ilgili bir muafiyet getirilmesi gerektiğini belirtmiş, AB Komitesi’nden bu mevzuda bir düzenleme talep etmişti. Böylelikle Almanya, sentetik yakıtlarla çalışan içten yanmalı motorlara sahip yeni otomobillerin satışına dair teminat istiyor. Almanya’nın bu tavrı Fransa’nın yansısını çekmişti. Bu mevzuda AB Kurulu ile Almanya ortasındaki müzakereler ise devam ediyor. Öte yandan, Fransa, Avrupa’da daha fazla yeşil teknoloji üretmeye yönelik AB düzenlemelerinde nükleer güce daha fazla yer verilmesini istemişti.
AB Kurulu, müsaadelerin daha süratli verilmesini ve projelerin daha fazla finansmana erişiminin sağlanmasını içeren, Avrupa’da pak teknoloji üretimini artırmaya yönelik yeni planlarını geçen hafta açıklamıştı.
AB, Avrupa’daki pak teknoloji yatırımcılarının ABD ve Çin üzere cazip sübvansiyonlar sunan ülkelere gitmemesine yönelik yasa paketinde nükleer güce yer vermemişti.
Fransa, bu planda nükleer gücün de yer almasını istemesine rağmen Almanya üzere kimi ülkelerin karşı tavrı nedeniyle başarılı olamamıştı.
AB Önderler Tepesi’nde Avrupa’nın en büyük ülkeleri Almanya ve Fransa’nın bu mevzulardaki farklı tavırlarının da gündeme gelmesi öngörülüyor.